ประวัติของเทศกาลกินเจมีหลากหลาย บางตำนานเล่าว่า เป็นช่วงเวลาแห่งการไว้ทุกข์ 10 วันให้ชาวฮั่น 9 คน ที่ทำการปฏิวัติต่อต้านพวกแมนจู บางตำนานเล่าว่าเป็นการบูชากษัตริย์เป๊งของราชวงศ์ช้องของมลฑลฮกเกี้ยน และเผยแพร่เข้ามาประเทศไทยโดยชาวแต้จิ๋วที่อพยพจากมณฑลฮกเกี้ยน

Image by valeria_aksakova on Freepik

นอกจากนี้มีบางกระแสเชื่อว่าการกินเจเป็นการสักการะพระพุทธเจ้าในอดีต 7 พระองค์ และพระมหาโพธิสัตว์อีก 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์  โดยการตั้งปณิธานในการกินเจ งดเว้นอาหารคาว เพื่อเป็นการสมาทานศีล 2 ประการ คือ เว้นจากการเอาชีวิตของสัตว์มาบำรุงชีวิตของตน และเว้นจากการเอาชีวิตของสัตว์มาเพิ่มเลือดเนื้อของตน

ในเมืองไทยความเชื่อเรื่องการกินเจ เป็นการละเว้นการเอาชีวิตของสัตว์ เพื่อเป็นการสักการะบูชาแก่ พระพุทธเจ้า และ มหาโพธิสัตว์กวนอิม

ความหมายของการกินเจ

เจ ในภาษาจีนมีความหมายว่า อุโบสถ เป็นคำแปลทางพุทธศาสนา นิกายมหายาน การกินเจนั้นแต่เดิมหมายถึง การรับประทานอาหารก่อนเที่ยงวัน ตามแบบอย่างของพระพุทธศาสนา ในปัจจุบัน ผู้ที่รับประทานอาหารครบ 3 มื้อ แต่ไม่กินเนื้อสัตว์ยังคงเรียกว่า กินเจ เช่นกัน

Image by topntp26 on Freepik

วันที่เริ่มกินเจ

วันกินเจวันแรก จะตรงกับวันสุดท้ายของเดือนที่แปดนับจากปฏิทินจีน

การปฏิบัติตัวในช่วงเทศกาลกินเจ

อาหารเจ งดเว้นเนื้อสัตว์ หรือทำอันตรายต่อสัตว์ งด นม เนย หรือน้ำมันที่มาจากสัตว์ งดอาหารรสจัด งดผักกลิ่นฉุน 5 ชนิด คือ กระเทียม หัวหอม หลักเกียว กุยช่าย ใบยาสูบ รวมทั้งเครื่องเทศที่มีกลิ่นฉุน แต่ หอยนางรม ถือว่าเป็นอาหารเจ สำหรับคนที่กินเจอย่างเคร่งครัด จะเลือกผู้ปรุงอาหารเจที่กินเจด้วย

ภาชนะที่ใช้ มีการคัดแยกภาชนะที่บรรจุอาหารหรือใช้ปรุงอาหาร แยกจากที่ใช้ใส่อาหารที่มีเนื้อสัตว์

การไหว้เจ้า ผู้กินเจจะต้องไปไหว้เจ้าที่ศาลเจ้า จะใช้ธูปเล็กหรือธูปใหญ่ก็ได้ ถ้าใช้ธูปเล็กจะใช้ 3 ดอก ถ้าธูปใหญ่จะใช้ 1 ดอก เทียน จะต้องเป็นสีเหลืองเท่านั้น

Image by topntp26 on Freepik